Kovid-19 salgını Türkiye’de özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeleri iflasın eşiğine getirdi. Kısa çalışma ödeneğine başvuran firmaların çoğunun 10 ve daha az işçi çalıştıran yerler olmasının temel sebebi de bu. Berberler, kuaförler, güzellik salonları, lokantalar, kafeler, oteller, AVM’ler, kahvehaneler, otobüs işletmeleri 1 aydan fazladır çalışmıyor.
300 bin işyeri kapandı. İşsiz sayısının 9 milyonu aştığı tahmin ediliyor. Berberler, lokantalar ne kira ödeyebiliyor, ne de işçilerinin maaşını verebiliyor. Tek-çift plaka sistemine geçen taksicilerin çalışma günleri sokağa çıkma yasaklarıyla birlikte ayda 8 güne düştü. Plaka kiralarını bile ödeyemez hale geldiler.
İNSANLARIN GELİRİ YOK!
Açıklanan 200 milyarlık ‘destek’ paketinin yaklaşık 150 milyarlık kısmı borç erteleme! AKP rejimi, söz konusu kesimlerin hiç birine bu güne kadar karşılıksız tek bir kuruş bile destek sağlamadı. İnsanların harcayacak geliri yok! Cumhuriyet Halk Partisi Sözcüsü Faik Öztrak, iktidarın koronavirüs tedbirleri kapsamında verdiği kredi desteklerini, “Millete faizle borç vermenin adı ne zamandan beri destek oldu? Bu borçlar yarın neyle ödenecek?” sözleriyle eleştirdi.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, önceki gün koronavirüs tedbileri kapsamında şu ana kadar 200 milyar liralık destek yapıldığını açıkladı. Ancak söz konusu paketin içerisinde işyerini kapatmak zorunda kalan küçük ve orta ölçekli işletmelere doğrudan para yardımı yok. Kredi desteği var! O da her esnafa değil. Bugün kredi olarak verilen para, esnaflardan 3 ay sonra faiziyle geri alınacak. Söz konusu paketin yaklaşık 150 milyar lirası borç erteleme! Pakette, esnafa verilecek faizli kredi de ‘destek’ olarak sunuluyor.
MİLLETE FAİZLE BORÇ VERMENİN ADI DESTEK OLDU!
Cumhuriyet Halk Partisi Sözcüsü Faik Öztrak da işte buna tepki gösteriyor. Partisinin genel merkezinde düzenlediği basın toplantısında konuşan Öztrak, “Millete faizle borç vermenin adı ne zamandan beri destek oldu? Bu borçlar yarın neyle ödenecek? Destek işini kaybeden işçinin alamadığı ücretini, çarkları nasıl döndüreceğini düşünen kobilerin açığını, çiftçinin tarlasını ekmesini desteklemesidir. Devlet yurttaşlarını böyle sahiplenir.” ifadelerini kullandı.
GERÇEK DESTEK MİKTARI 8 MİLYAR TL
Sözcü’den Murat Muratoğlu’da dün konuyla ilgili bir yazı kaleme aldı. Verilen gerçek desteğin 8 milyar lira civarında olduğunu yazdı; “Gelelim şu 200 milyarlık desteğe… Destek falan yok ortada… Faiziyle birlikte alacak ertelemesi var. (Paketin) 192 milyar lirası kamu bankalarının verdikleri kredi ile alacak ötelemeleri…”
KÜÇÜK ESNAF BATIYOR
Durumun vehametini gösteren bir kaç veri daha paylaşalım. Merkez Bankası verilerine göre, vadesi 1 yıldan az olan borç stoğu 168,5 milyar dolar. Söz konusu borcun yaklaşık yüzde 74’ü özel sektöre ait. Bu somut rakamlar, döviz bulmakta zorlanan Türkiye’de özel sektörü zor günlerin beklediğini gösteriyor. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin içinde bulunduğu darboğazı gösteren bir başka veri önceki gün açıklanmıştı. Bakan Zehra Zümrüt Selçuk’un verdiği bilgilere göre Kısa Çalışma Ödeneği’ne 291 bin 594 firma ve 3 milyon 194 bin 610 çalışan başvurdu. Bakan’ın geçtiğimiz hafta açıkladı verilere göre başvuruların yüzde 51’ini 3’ten az işçi çalıştıran şirketler yapmış. Toplam başvuru sayısının yaklaşık yüzde 90’ını 50’den az çalışanı olan firmalar oluşturuyor.
TAKSİCİLER, BERBERLER, LOKANTACILAR DESTEK BEKLİYOR
Korona krizinin ardından 300 binden fazla esnaf kepenk kapattı. Sadece berber ve kuaför sayısı 110 bin civarı. Burada çalışanların sayısı ise 500 binden fazla. Bugüne kadar yüzlerce AVM kapandı. Taksiciler tek-çift plaka uygulamasına geçti. Sokağa çıkma yasakları nedeniyle bir ayda çalıştıkları gün sayısı 8’e kadar düştü. Plaka kiralarını bile ödeyemez hale geldiler. Lokantalar, kafeler, oteller, kahvehaneler 22 Mart’tan bu yana müşteri kabul etmiyor. Ancak kimsenin bu esnafların halini sorduğu yok. Söz konusu kesime acilen karşılıksız kira, nakit vs. desteği verilmezse binlerce esnaf bir daha kepenk açamayacak.
İLKER DOĞAN
https://www.tr724.com/esnaf-bitti-destek-yok/