Kızı ve torunuyla aynı koğuşta yatan Fatma Demir’in anlattıkları 6-7 Eylül olaylarının 65 yıl sonraki tekrarı: Talan, yağma, organize kötülük…
CEVHERİ GÜVEN
BOLD ÖZEL – Demir ailesi 28 yıldır Fethiye’de yaşayan Erzurumlu bir aile. 15 Temmuz sonrası ailenin 8 ferdi cezaevine girdi. Yaşadıkları, İstanbul’da azınlık mallarının yağmalandığı 6-7 Eylül olaylarının 65 yıl sonraki tekrarı gibi. Köy kahvesinde alınan mallarının yağmalanması kararından, talan edilen varlıklarına; kızı ve torunuyla aynı koğuştaki mahpusluk günlerinden, tek kıyafetle geçirdiği aylara kadar Fatma Demir’in anlatımıyla bir ailenin 15 Temmuz sonrası yaşadıkları..
POLİS: HAZİNE BULDUK
Fatma Demir ve eşi Mevlüt Demir, 15 Temmuz sonrası pasaportları iptal edilip mal varlıklarına tedbir konulunca, yaklaşan tehlikeyi beklemeye başlarlar.
Ardından beşi aynı gün olmak üzere ailenin 8 ferdi Gülen Cemaatine yönelik soruşturmalar kapsamında cezaevine girer. Fatma Demir, eşi Mevlüt Demir, oğlu, kızı, gelini, iki damadı ve torunu.
O günü ve sonrasını Fatma Demir anlatıyor:
“Oğlum Onur, gelinim Ezgi, kızım Esra, damadım Mahmut bizi ziyarete gelmişlerdi. Bir aradayken polis baskını oldu. 6 saat bizi bir kanepeye dizdiler hiç harekete izin vermeden. Hatta torunumun sütünü vermek için hemen yanımızdaki dolaba gitmeme bile izin vermediler. O sırada eşim ve kızım dışarıdaydı. Bizi 6 kişi gözaltına aldılar. Polisler telefonda amirlerine ‘hazine bulduk’ diyorlardı. Prim alıyorlar sanırım bu işten.
Nezarethanede 11 gün kaldık. Günlük adli tabibe götürülürken birbirimize bakmamız dahi yasaklanmıştı. 11 gün sonunda 4.5 saat ifadeye aldılar. Uzun yüzlü, uzun boylu, sakallı bir polis, masanın üstünden uzanıp sanki dövecekmiş gibi, bağıra bağıra masaya vura vura sorgu yaptı. ‘Konuş be kadın konuş’ diyor. Ben 54 yaşındayım, bana kim seni evlendirdi diye soruyor. Ben Erzurum’da köy yerinde evlendim diyorum. Kim evlendirdi diyor. Babam evlendirdi diyorum. Tuhaf sorular. 4.5 saatte öyle bir hale geldim ki o baskı altında, başıma bir şeyler oldu. Sonra ‘bundan bir şey olmayacak alın götürün’ dedi. Sanki ne konuşacaksam.
Sonra herkes tutuklandı. Üç ayrı ile dağıttılar bizi soy isimlerimizin aynı olması nedeniyle cezaevi içi görüş de yapamayalım iyice eziyet olsun diye.”
Demir Ailesi cezaevi iç görüşlerinde.
“TEK KIYAFETİM VARDI ONU DA ÇIKARMAMI İSTEDİLER”
Ailenin tüm fertleri tutuklanınca, cezaevine ne kıyafet getiren olmuş ne de hesaplarına para yatırabilen:
“Denizli T Tipi Cezaevine gönderildim. Bana elbise getiren, hesabıma para yatıran olmadı. Hepimiz aynı durumdaydık. Varlık içinden yokluğa düştük. Eşim müteahhit idi durumumuz iyiydi. Bir anda tepeden aşağıya düştük ekonomik olarak.
Lacivert bir elbise ve yeşil pardösüm vardı üzerimde. Cezaevinde lacivert ve yeşil renk yasakmış. Bana çıkart diyorlar. Başka kıyafetim yok diyorum hala ısrar ediyorlar. Başımdaki lacivert boneyi bile aldılar. Başka kıyafetim yok diyorum, yasak diyor. Çok zorladılar. O zaman beyaz bir bez getirin ben deli gibi sarınayım gireyim. Elbisesiz girecek değilim cezaevine dedim
Koğuşta götürdüler koğuşta genç öğrenci kızlar, genç öğretmenler, vardı ben onlara göre kiloluyum, kıyafetleri de bana olmuyor. Elimi kaldırıp dua edecektim, Allah’ım bir tane kilolu biri gelse de buraya bana kıyafet verse diye. Oysa eşim avukatla yeteri kadar kıyafet göndermiş ancak avukat bize vermediği halde eşime verdiğini söylemiş ben bu kıyafetleri ceza evinden çıktıktan sonra avukatın arabasından 5 ay sonra alabildik avukat da ayrı bir zulüm yaşattı.
Levent, Annesiyle birlikte anneannesinin olduğu koğuşa konuldu.
KOĞUŞUN KAPISI AÇILDI KIZIM GİRDİ İÇERİYE
Fatma Demir’in ziyaretçisiz geçirdiği tutukluluğunun ikinci ayında bir gün koğuşundan içeri kızı girer:
“Bir gün koğuşun kapısı açıldı. Yemek saati dışında açılınca biri geldi diye düşünüyoruz. Yerini hazırlıyoruz yardım ediyoruz. Ben de merdivenleri koşarak indim kapı açıldı bir baktım kızım karşımda.
O ‘anne’ dedi ben ‘kızım’ dedim. Sarılıp kucaklaştık bizle beraber koğuştaki herkes ağlıyordu. Kızım babasının da kendisiyle tutuklandığını söyledi. Benim sol tarafımda bir titreme başladı. Uzun sure devam etti. Haftalarca revire gittik, bana çok ağır haplar verdiler. Tabi ne hapı olduğunu bilmiyoruz. Reçeteyi vermiyorlar, sadece kapsülü veriyorlar. Koğuştaki herkesi eğlendiren moral veren bir insanken yatakta robot gibi oturan bir insana dönüştüm. Herkes sana ne oluyor demeye başladı. Sonra öğrendik ki vahşice etrafına saldıran insanlara sakinleşmesi için verilen çok yüksek dozda bir ilaçmış. Ben tamamen kendimi kaybetmiş robot gibi duruyordum. İlaçları tahliye olduktan sonra doktora sorduk çok ağır olduğunu söyledi. Bırakınca günler içinde kendime geldim. Böyle yanlış ilaçlar da veriliyor cezaevinde beyinleri uyuşturuyorlar.
Baba oğul koğuş arkadaşı olular.
Kızımla üç ay kaldım. Kızım üç tane çocuğunu kaybetmişti. Dördüncüyü tedaviyle dünyaya getirebildi. Tabi kızım çocuğunu çok özlüyor, Levent diye sabahlara kadar ağlıyordu. Dayanamadı, torunum Levent’i de yanımıza aldık.
Torunum, kızım, ben aynı koğuştaydık. Damadımla eşim diğer koğuşta oğlum ve bir damadım Muğla cezaevinde, gelinim Aydın cezaevinde tutukluyduk. Oğlum Onur’u babasının yanına nakil için belki yüzlerce dilekçe yazarak yaptırdık. Çünkü babasının hastalıkları vardı ve bakıma ihtiyacı vardı. Baba oğul 1 yıl beraber kaldılar. Yargıtay oğlumun cezasını onayınca oğlumu ayırıp başka koğuşa götürdüler. Oğlum, ‘babam rahatsız diye ben buraya geldim. Cezaevi müdürüyle görüşsek bizi ayırmasa’ demiş. Beyin damarlarında tıkanıklık var ameliyat olamadı tutukluluk nedeniyle. Sırf bu cümleyi dedi diye, acil müdahale timi gelmiş, oğlumun başını bastıra bastıra götürmüşler. Götürüyorlar işkence odasına. Soyunmasını istemişler. Ses geçirmeyen duvarları yumuşatılmış bir oda. Oğlum bize de tam anlatmıyor artık ama zorla soyuyorlar sonra ellerini arkadan kelepçelemişler, ayaklarını da bağlayıp yüz üstü yatırmışlar. Saatler sonra ‘aklın başına geldi mi’ diyerek geri gelmişler. Sadece müdüre babasının hastalığını izah etmek istediği için bunu yapmışlar. Sonra zaten müdüre soruyorlar, olmaz deyince kimse ısrar da etmiyor zaten.”
TORUNUM KOĞUŞUN TESELLİSİYDİ
Fatma Demir, cezaevinde tek oyuncağı süpürge sapı olan torunuyla geçen günleri anlatıyor:
“Çocuk sürekli dışarı çıkmak istiyor kapıyı zorluyor. Oyuncak yok, bir fırça var yeri süpürdüğümüz onun sapıyla oynuyordu. Yataklara tırmanıyor, düşüyor ağlıyor. Merdiveni inip çıkıyor düşüyor. Biraz dillenince, ‘üzülmeyin az kaldı’ diyordu herkesi güldürüyordu. Normalde çocuklar pırasa gibi yemekleri sevmez ama o mecburen öyle yediği için, ‘bugün pırasa canım istiyor’ diyor, pırasa geliyor. Bugün yumurta gelse diyor yumurta geliyor. Çocuk ne derse o geliyor. Arkadaşlar üşüşüyor başına Levent şunu istesene diyorlardı.
Biri ağlasa başına gidiyor, ‘çok az kaldı zaten çıkacağız’ diyor teselli ediyor. Annesiyle iki sene boyunca çok mahkemeye gitti. Mahkemede bir gün kalkıp namaz kılıyor. Cezaevinde sadece kadınları gördüğü için namazda yazma isterim diye tutturuyordu. Sıfır kollu ya da kısa kollu, şort giydiremedik çocuğa. Kameralar olduğu için biz sürekli kıyafetimize dikkat ediyorduk, tesettüre… Çocuk da kimse kısa kol giymiyor diye giymiyordu. Sonradan kreş oldu cezaevinde ama çocuk dışarı çıkamıyor, gitmiyordu. Sonra gidince oyunu, beline bir şeyler bağlıyor anahtar gibi. Gardiyan oluyor. Kapıları açmaya çalışıyor, sizi görüşe götüreceğim diyor. Sizi görüş salonuna alayım diyor.”
CİĞERİMİN PARÇASINI BIRAKARAK ÇIKTIM
5 aylık tutukluluğun ardından Fatma Demir, ailesinden 8 kişinin tutuklu olması nedeniyle serbest bırakılır:
“Normalde biri tahliye olunca avluda ‘tahliye tahliye’ diye ismini bağırıyorlar, alkışlarla uğurluyorlar. Ben tahliye olurken bunlar olmadı. Sanki evden çıkan gelinin annesiyle ayrılırken üzüldüğü gibiydi. Ben çıkıyorum ama kızım ve torunumu bırakıyorum. Aileden 7 kişiyi bırakıyordum. Ciğerimden parça bırakır gibi. Herkes ağladı, dönüp baktım kızım Esra el sallıyordu arkamdan, çok zordu.
Sonra çıkınca, Aydın, Muğla, Denizli arasında ailemden 7 kişi arasında görüş turu yapmaya başladım. Görüşler sabah erkenden olduğu için bir gün önce o ile gitmeniz gerekiyor. Çok sıkıntılıydı. Haftada bir tek Pazar günü Fethiye’de kalabiliyordum, geri kalanı hep yollardaydım.
KÖYLÜ KAHVEDE TOPLANIP YAĞMA KARARI ALMIŞ
Oldukça varlıklı olan Demir ailesinin mal varlığı bir taraftan kamu eliyle diğer taraftan halk tarafından yağmalanmaya başlanır. Ailenin yaşadıkları 7-6 Eylül 1955’te Rum mallarının yağmalanması olayını hatırlatıyor:
“Banka hesaplarımıza mallarımıza bloke koydular ama borçlar faizle büyümeye devam ediyordu. Çıkınca icralarla, fahiş artırılan borçlarla uğraşmaya başladım.
Yaylada yeni bir arazi almıştık. 23 dönüm arazi, 5 dönüm de şeftali bahçesiydi. Çok güzel kaliteli, şeftaliler. Bir kere topladık. Benden sonra damadım tahliye olunca hadi gidip şeftali toplayalım dedik. Gittik, şeftaliyi bırakın ağaçları yok. Orada bahçemizi emanet ettiğimiz komşu, traktörü sokup bütün şeftalileri köklerinden kesmiş, kendisine tarla yapmak için. Bizim 50 tane şeftali ağacımızı yok etmiş, ceviz ağacımızı kesmiş, armutları, zeytinleri, kavakları kesmiş satmışlar. Köyün kahvesinde konuşmuşlar, bu evi arsayı teröristler almış, burayı yakalım diye. Evin camlarını kırıp içeri girmişler. Bahçedeki sulama sistemini, motoru söküp kendi bahçelerine götürmüşler. Arazi 28 dönüm, istediğin gibi ek biç diye iyilik yaptığımız köylü, 50 şeftali ve ceviz ağacımızı keşmiş. Bizim niyetimizle onlarınki çok farklıymış.”
Fatma Demir tahliye olduktan sonra mallarının talan edildiği gerçeğiyle karşılaşır.
TALAN SÜRECİ
“Daha dört ay bindiğimiz sıfır arabamız vardı. Yayladaki komşu birisine emanet edip evin önünde branda ile üzerini kapatmıştık. Biz içerideyken bir polis yayladaki evin önünden çekici ile gece çalmış. Yaklaşık 1 sene binmiş. Biz arabayı emniyette sanıyoruz. Gelip kapılarını tornavida gibi bir şeyle açmışlar. Polis almış götürmüş binmiş. Biz emniyette yediemin deposunda zannediyoruz.çalındığını bir buçuk yıl sonra öğrendik. Çaresiziz olunca herkes bir şey yapıyor..
Yarım kalan inşaatlar vardı. Adam evin içine 40 bin harcamış bizden 120 bin istiyor. Hem malımızı Milli Emlak’a devrediyolar hem de elektrik su faturalarını ödemeyip bize borç çıkartıyorlar. Sürekli borç ödedim. Ben iki senedir hala sokaklarda, adliye, icra dairesi, topu dairesi uğraşıp duruyorum.
Ofisi Milli Emlak’a devretmişler. Evimizin olduğu 4 katlı bina vardı o satıldı. Borçlar vardı bankalara onlar katlana katlana birkaç kat faizle geldi. Eşimin üzerine olan hiçbir şey satılmıyordu. Benim üzerime olan şeyleri sattık. Evimden olup kiraya çıktım. 2017 yılında hiç bir işimiz yoktu yinede 10 bin gelir vergisi 8 bin KDV borcu çıkarmışlar. Zamanında ödenmedi diye 35 bin TL ceza yazmışlar. Hesaplarımızdaki blokeleri kaldırmıyorlar, mallarımız satılamıyor, hepimiz tutuklu, alacaklarımızı tahsil edemiyoruz, bu olmayan vergi borcu 78 bin TL olmuş, bu borç içinde tüm mal varlığına tedbir koydular.
Eşimin emekli maaşını vermediler, aylarca uğraştık. Doktor gelinim çok uğraştı. Sonra paranızı PTT’ye göndereceğiz siz alın dediler. Nasıl oldu anlamadım. Herkes kendi arasında bir şeyler yapıyor.”
27 BİN ALAN AVUKATIN İŞİ EŞİMİN YERİNİ ÖĞRENENE KADARMIŞ
“Bir avukat tuttuk. Tüm ailenin avukatlığını yapacaktı, vekaletname bile almamış, eşim ve kızımın yerini öğrenene kadar sürdürdü avukatlığı. Başka yerlere çalışıyormuş bilemedik. Kıyafetleri de vermemiş. 27 bin lira da para aldı hiç avukatlık yapmadı. Çile içinde çile yaşadık. Rabbim her şeyden haberdar.”
Fethiye’nin saygın işadamlarından Mevlüt Demir ailesiyle birlikte zor bir süreci göğüsler.
EŞİM TAHLİYE OLDU EVİNİN ADRESİNİ BİLMİYOR
“Eşim tahliye oldu. Evi satılmış, inşat malzemeleri ve ısı yalıtım izolasyon malzemeleri satan iş yerimiz vardı oda satılmış, kiraya çıktığım evin adresini bilmiyor. Arabası yok, evi yok, işi yok, ofis yok, dükkanlar satılmış. 300 bin liralık malzeme vardı içinde sadece 60 bine sattılar. Çaresizlik.
Eşim, ‘bu ülkeye çok vergi ödedim, ülkemi çok sevdim ama şuan çok kırgınım hiçbir iş yapmak istemiyorum’ diyor. Biraz zaman geçmesi lazım.
Şimdi de ofisimizin Milli Emlak’a hukuksuz devriyle ilgili tazminat davası açmayacağımıza, şikayetçi olmayacağına dair ıslak imzalı yazı verirsek dört yıldır mühürlü olan ofisi devredeceklerini söylüyorlar. Eşim de 100 tane daha ofis verseler hakkımdan vazgeçmeyeceğim dedi. Öyle hala kapalı duruyor. Her şey gitti. Tek maaşla iki kira ödüyoruz. Elhamdülillah idare ettik ediyoruz.
SABRIMIZI DA METANETİMİZİ DE KORUDUK
İnsanların ailesinden sadece bir kişi tutuklanınca psikolojisi bozuluyor biz 8 kişi tutuklandık ama psikolojimizi koruduk. Herkesi ziyarete gelen var, açık görüş kapalı görüş. Beni ziyarete gelen yoktu. Görüş günlerinde mutfak nöbetçiliğini hep ben yapıyordum. Arkadaşlar üzülüyorlardı. Ben üzülmüyordum. Sahipsizlerin sahibi var. Allah istemezse sararmış bir yaprak bile düşmez. Sabrım ve metanetim vardı çok şükür. Şuanda bu yaşadıklarımızı geri verseler, üstüne yüz katını verseler önemli değil. Biz hayatımızdan memnunuz. Allah kimseyi pişman etmesin.
EVİMİZE OYUNCAK SİLAH SOKMADIK TERÖRİST DEĞİLİZ
Fatma Demir, infaz yasasıyla umutlandıklarını söylese de çok da beklentiye girmediklerini belirtiyor ve aftan öte adalet belediklerini dile getiriyor:
“Biz terörist değiliz. Torunum oyuncak tabanca almak istediğinde eşim onu ikna etmiş aldırmamıştı. Biz evimize oyuncak silah bile sokmayan insanlarken silahlı terör örgütü üyesi olmakla yargılandık. Rabbim her şeyi görüyor.”
Levent’in denizle tanışması ve özgürlük pozu
BULUTU DENİZ SANAN ÇOCUKLAR
Cezaevindeki çocukların durumuna da değinen Fatma Demir, torunu Levent’in yaşadığı travmalarla sözlerini tamamlıyor:
“Torunum Levent mahkemeden bir gün önce heyecandan uyumuyor. Annesi oğlum uyusana diyor, çocuk anne yarın mahkememiz var uyuyamıyorum diyor. Mahkemede kızımın tutukluluğuna devem kararı verecekken, Levent hakime, ‘amca bizi bırak ben tavada yağda yumurtayı özledim burada çok kaldık artık eve gidelim’ diyor. 4 yaşında en çok kullandığı kelimeler; mahkeme, tahliye, duruşma, gardiyan, üzülmeyin az kaldıydı.
Tahliye olunca gökyüzündeki bulutları gösterip bunlar deniz mi diye sordu. Denizi götürüp gösterdik. Arabaya binince kucağımıza tırmanıyordu, korkudan.”